دانلود تحقیق بررسی نیازها و خصوصیات كودكان 4 تا 6 ساله و طراحی مبلمان كار هنری برای آنان
دانلود تحقیق بررسی نیازها و خصوصیات كودكان 4 تا 6 ساله و طراحی مبلمان كار هنری برای آنان
دسته بندی | روانشناسی و علوم تربیتی |
فرمت فایل | doc |
حجم فایل | 49 کیلو بایت |
تعداد صفحات | 70 |
دریافت فایل
مقدمه:
اگر بزرگسالانی خلاق و با قوة تخیل میخواهیم باید از سالهای اولیة زندگی آنها برای این كار برنامهریزی كنیم. ما كودكان را برای زندگی تربیت میكنیم و هر خصوصیتی را كه در این سن در آنان تشویق كنیم با آنان میماند. اگر خلاقیت و قوة تخیل آنان را تشویق نكنیم كودكان به بزرگسالانی خلاق بدل نمیشوند.
كار و فعالیت هنری كودكان در ایجاد فرصتهایی بمنظور ابراز خلاقیت اهمیت حیاتی دارد.
در نظر گرفتن تنوع وسایل و امكانات دار اتاق كودك به دلیل استفادة طولانی مدت از اهمیت بسیاری برخوردار است. كودكان به نقاشی و حجمسازی بسیار علاقه مندند و دوست دارند وسایلی را كه در اختیار دارند رنگی كنند، مثل نقاشی كردن روی دیوارهای اتاقشان. گاهی این مسئله باعث ایجاد اضطراب و نگرانی در خانوادهها میشود: اما باید دقت كرد كه كودكان را از انجام این كار نهی نكنیم و فضای لازم را برای انجام این كار برای او فراهم كنیم.
تحقیقات نمایانگر آن است كه هوش و استعداد، خلق و خو و شخصیت، قدرتها و مهارتها در سالهای اول زندگی شكل میگیرد. در مرحلة بعدی، رشد انسان بیشتر در جهت كمی است تا كیفی. لذا هر قدر محیط زندگانی كودك غنیتر، سالمتر و آگاهانهتر باشد، هوش كودك بیشتر و رفتار او متعادلتر خواهد بود و در اینجا ضرورت استفاده از فضای كار و فعالیت مناسب كه كودك را به سمت و سویی مناسب سوق دهد، ضروری به نظر میرسد.
شناسایی مشكل:
كودكان ظروف خالی نیستند. آنها عقاید و افكار و آرزوهای خود را برای آفریدن دارند. مسئولیت ما این است كه مهارتهای فعلی كودكان و درك آنها را رشد دهیم و با ایجاد فرصتهای تازه این مهارتها را گستردهتر كنیم تا نگرشها، مهارتها و دانش آنها در زمینة تجارب گسترده و وسیعتر رشد كند.
برای كمك به كودكان در جهت نیل به خلاقترین مرحلة ممكن برای آنها كافی نیست مهارتها را به آنها آموزش دهیم یا فرصتهایی برایشان به وجود آوریم تا استعدادهایشان را گسترش دهند. همچنین كافی نیست عادات خوب كاركردن را به آنها بیاموزیم. باید به آنها كمك كنیم تا نقاطی را كه علایق و مهارتهایشان منطبق میگردند یعنی محل تقاطع خلاقیت خود را تشخیص دهند.
در این محل قلمرو مهارتهای كودك و مهارتهای تفكر خلاق وی بر روی علایق درونی وی منطبق میشوند. این تركیب پرقدرتی است زیرا جایی است كه كودك به احتمال بسیار زیاد خلاق خواهد بود.
كودكان به فضای كافی برای كار كردن و منابع در دسترس نیاز دارند تا بتوانند از تجاربی كه به آنان ارائه میشود بیشترین بهره را ببرند. فضای خانه به دلیل مأنوس بودن محیط آن برای كودك، در او احساس امنیت ایجاد میكند. از این رو در نظر گرفتن فضایی جهت انجام كارهای هنری، امكان رشد و پرورش خلاقیت و در عین حال ایجاد انگیزه و اشتیاق در كودك را فراهم میآورد.
كودكانی كه دارای فضاها و وسایل شخصی هستند، كودكان تواناتر و با اعتماد به نفس بیشتری خواهند شد. آنها یاد میگیرند كه وسیله مربوط به خودشان است و آنها هستند كه از آن استفاده میكنند، پس میآموزند چطور با آن برخورد كنند و حتی چطور در حفظ و نگهداری آن بكوشند.
مبلمان كارهنری فضایی مناسب در اختیار كودك قرار میدهد كه به راحتی به انجام فعالیتهای خویش بپردازد. در اختیار قرار گرفتن این فضا شخصی برای كودك حس استقلال طلبی را در او پرورش داده و باعث ایجاد نظم و ترتیب در امور شخصی او میشود.
در نتیجه طراحی مبلمان كار هنری باید به گونهای باشد كه در عین رعایت اصول ارگونیكی، میل و رغبت به انجام فعالیتهای هنری را نیز در كودك افزایش میدهد.
تعیین هدف:
جملة هدف: طراحی مبلمان كار هنری (نقاشی، حجمسازی و كاردستی) اتاق كودكان پیش دبستانی.
شرح مسئله:
بررسی نیازها و خصوصیات كودكان 4 تا 6 ساله و طراحی مبلمان كار هنری برای آنان
احتیاجات:
– استفادة شخصی كودك
– تشویق به رعایت نظم و ترتیب در امور
– ایجاد حس رضایت و راحتی
– پرورش خلاقیت
محدودیتها:
– محدودیت فضای قرارگیری: یكی از محدودیتها، محدودیت فضایی است. این محدودیت به علت شكل خانههای امروزی به وجود آمده است؛ خانههای كوچك با اتاقهای كوچك.
– اقتصادی بودن: بیشتر خانوادهها تمایل دارند محصولی را كه برای فرزند خود خریداری میكنند بتوانند به مدت طولانیتری استفاده كنند و این به دلیل هزینة اولیهای است كه متقبل میشوند.
ویژگیهای مورد نیاز:
– تطبیق با ابعاد بدنی كودك
– امكان دسترسی كودك به قسمتهای مختلف مجموعه
– جلب توجه به سبب زیبایی و قابل قبول بودن طرح
– انصای حس مالكیت كودك
– تعدیل حس استقلال طلبی
تحلیل نیاز:
تسهیلات عامل بسیار مهم در پیشبرد برنامة كیفی كودكان است. باید محل كافی برای نگهداری كارهای هنری، ابزار و وسایل، كارهای ناتمام و ارائة نمونة موجود باشد.
قطعاً برای بهبود نقاشی كودكان به ابزارهای انگیزش، كمك و تجزیهزا نیازمندیم و مسئولیت فعال نمودن این تجربهها در قسمتی به عهدة فضا و ابزار مناسب است.
امتیاز مكاشفه در محصول:
مبلمان كارهنری امكان مكاشفه و لذت در نقاشی و همچنین افزایش امكان تخیل را به كودكان میدهد. در عین حال مسئولیت فعال نمودن جنبة هنری كودك را تا حدودی بعه عهده میگیرد. چنان چه این فضا هدفمند طراحی شود كودك را به اندازه كافی درگیر مینماید و فرصتهای گوناگونی را برای كشف، آزمایش، انتخاب، سازماندهی و احساس در كودك ایجاد میكند.
بررسی مقدار نیاز به محصول:
انسان هیچ گونه عملی را بدون احساس نیاز به آن انجام نخواهد داد ولی در بعضی موارد برخی از نیازها باید در شخصی ایجاد شده و یا به صورت یك امتیاز ویژه به شخص اهداء گردد. باید گفت كه كودك با یك تكه كاغذ پاره یا دیوار خانه و یك مداد ساده نیاز نقاشی كردن خود را به هر نحو ممكن بیان میدارد و این نكته به نظر غیر قابل كتمان میآید ولی محصول میتواند با توجه به هدفی خلاقه – آموزشی نوعی نیاز در شخص ایجاد كنند. كودك با این محصول ارتباط رفاهی و حسی برقرار میكند و محصول از جنبة تزئینی خود خارج شده و یكی از وسایل ضروری وی میگردد.
هدف ایجاد نیاز در محصول:
برای پرورش استعدادهای گوناگون كودك باید موقعیتهای فراهم آورد تا امكان خلق تفكرات و تمایلات عینی میسر گردد.
وقتی كودك امكان نقاشی كردن در حالتهای مختلف و دسترسی به انواع ابزارهای مورد نیاز خود را دارد میتواند بیش از هر چیز از نقاشی و دیگر فعالیتهای هنری خود لذت ببرد.
محصول میتواند ارزشی و احترام به كودك را تداعی نماید و لذت استفاده از محصول را در او ایجاد كند.
سلسله مراتب نیازهای كودك عبارتست از:
1- نیازهای جسمانی یا فیزیولوژیك:
نیازهای جسمانی كودك عبارت از غذا و خواب است.
2- نیازهای ایمنی:
حفظ كودك از عوامل محیطی مضر مانند بیماری، سرما و… جزء این نیاز محسوب میشود.
3- نیازهای محب و احساس تعلق:
ایجاد ریشه در كودك چه به وسیلة رفتار و چه به وسیلة محیط، مثلاً طراحی یك اتاق آرامش بخش میتواند جزء این نیاز محسوب شود كه باید حتماً برآورده شود.
4- نیاز به احترام
ما میتوانیم با طراحی محصولی مناسب، نیاز كودك را به احترام مورد نیاز خود برآورده سازیم.
5- نیاز خود شكوفایی:
این نیاز در زبان هنری كودك خود را نشان میدهد. نیاز به دانستن و تجربه كردن كودك نیز در این مرتبه است. نیاز به فضای كار هنری بیشتر در نیازهای چهارم و پنجم كودكان میگنجد و نقش بسیار مهمی در این میان دارد.
رشد ذهنی كودكان:
رشد ذهنی كودك مراحل چندی را به شرح ذیل طی میكند:
1- دورة نمایشی كه چند ماه پس از تولد آغاز میشود و تا 4 سالگی ادامه پیدا میكند. در این دوره كودك منظور خود را از طریق نمادهایی مانند بازی و نقاشی بیان میكند.
2- دورة تفكر مشهودی: 4 تا 7 سالگی، كه در این دوره خود كودك از طریق حواس با محیط ارتباط برقرار میكند و به سرگرمیهای ملموس میپردازد.
3- مرحلة آمادگی: 7 تا 12 سالگی، این مرحله به نام دورة ملموس نیز خوانده میشود؛ یعنی دانستههای كودك در این سن بیشتر از طریق كاربرد و استفاده از وسایل كمك آموزشی صورت میگیرد.
4- دورة تفكر منطقی: 11 سالگی به بعد، در این مرحله كودك از لحاظ رشد ذهنی به مرحلهای رسیده است كه میتواند رویدادها را بدون استفاده از وسایل آموزشی تجزیه و تحلیل كند.
نمودار رشد ذهنی كودكان
پرورش حواس كودكان:
كودكان زمانی میتوانند مطالبی دربارة محیط فیزیكی و اجتماعی خود فرا بگیرند كه قادر باشند تجربه كنند، جست و جو كنند و نیز به كاوش مستمر در اطراف خود عادت كنند.
استفاده از حواس، اساس روند دانستن و شناختن است. كودك از طریق حواس پنجگانه یاد میگیرد. هر چه تجارب حسی كودك متنوعتر وسیعتر باشد، پایة شكلگیری عقاید كودك دربارة دنیای پیرامونش نیز گستردهتر خواهد شد. هر نوع محرومیت یا محدودیت حسی به تخریب یا كامل نشدن مفاهیم میانجامد.
یافتههای تحقیقات اخیر نشان میدهد كه كودك هر چه پیش از ورود به دبستان، در سالهای حساس رشدش، بیشتر بشنود، ببند، بچشد، ببوید، لمس كند و حس كند، درك بهتری خواهد داشت و اگر احساس و ادارك قوی باشد، به رشد شناختی میانجامد.
خلاقیت و سازندگی در سنین پیش دبستانی:
امروز شواهدی در دست است كه بهترین زمان آموختن انواع دانستنیها و تحریك تواناییهای اساسی در كودك، دوران اولین شش سالة زندگی ، قبل از رفتن به دبستان است.
برخلاف نظریههای سابق، هوش كودك و میزان رشد آن ثابت نیست. سطح هوش او برحسب محیطی كه در آن زندگی میكند به خصوص در 6 سال اول زندگی میتواند رشد كند و یا پایین برود و افزایش یا تقلیل هوش در نتیجة وجود یا عدم وجود محرك و محیط است. یكی از بهترین راههای ارتقای سطح هوش و استعداد، پی بردن به بهترین وجه تحریك پذیری حواس كودكان است.
هر چه طفل كوچكتر باشد، محیط اطراف در او اثر بیشتری دارد و میتواند خصوصیات روحی از جمله سطح هوش و استعداد وی را بیشتر تغییر دهد.
تمام كودكان قبل از دبستان، دارای استعداد سازندگی به عالیترین حد خود میباشند. طبق تحقیقات به عمل آمده به احتمال زیاد این استعدادها با تنبیه و دلسردی روبهرو میگردد. اطفال پس از رسیدن به دورة عالی، تازه پاسخ قسمت كوچكی از استعدادهای خود را به دست میآورند.
سازندگی را مربوط به قسمتهای متعدد هوش، همچنین قسمت معینی از اجزای تركیب دهندة هوش میدانند.
در سالهای اخیر متخصصان به خصوص به استعداد سازندگی كودكان بیشتر علاقهمند شده و این استعداد را هستة اصلی نبوغ میدانند و افراد دارای این خصوصیات سهم بیشتری در سازندگی دنیا دارند. سازندگی شامل همه نوع افكار ماجراجویانه و حادثه آفرینی در تمام رشتهها، اكتشافات عملی، اختراعات، تصورات، كنجكاوی و تحقیقات و … میباشد. سازندگی عبارت است از قدرت به عمل در آوردن تفكر، دیدن ارتباطات تازه و غیر منتظره بین اجسام و پیدا كردن جوابهای تازه برای مسائل و سئوالات جدیدی كه افراد را به تعمق و جست و جوی جوابهای آنها وا دارد.
یك كودك سازنده و خلاق و با استعداد، لازم نیست كه حتماً دارای هوش بهتر خیلی بالا باشد. اكثر محققان در مورد سازندگی به نكات زیر توجه و اشاره مینمایند:
1) تقریباً تمام كودكان مقدار قابل ملاحظهای از این توانایی را در خود دارند.
2) سازندگی ممكن است در نتیجة تشویق، دست دادن موقعیتهای مناسب و آموزش افزایش یابد.
3) ممكن است انواع نامناسب آموزش موجب كند شدن یا محو این توانایی در كودك گردد.
بسیار مهم است كه والدین درك كنند چگونه سازندگی و خلاقیت را در كودكان كوچك خود به وجود آورند. زیرا جوانههای ظریف سازندگی اطفال تقریباً از بدو تولد نیاز به تشویق و هدایت دارند. كودك باید از طریق احساس، مشكلات و مسائل تكامی یافته، حدس بزند، مشكلات را آزموده و اصلاح كند و به طریق ناقصی كه خود میداند آنها را به هم مربوط نماید. فعالیت سازندگی كودك در 3 سالگی افزایش مییابد، در 4 سالگی به حداكثر خود میرسد، در 5 سالگی و همزمان ورود به كودكستان احساس میشود كه ناگهان سقوط میكند كه شاید بر اثر فشار مربی و آموزگار و همكلاسیها پیش میآید و مجدداً به آهستگی در كلاسهای اول و دوم و سوم بالا میرود تا آنكه در سال چهارم دبستان شدیداً سقوط میكند.
یك كودك سازنده با جواب سطحی قانع نمیشود، به خصوص او به جوابهایی كه نمیتواند با دانستههای وی در مورد سئوال طرح شده ارتباط پیدا كند، حساسیت دارد (برون سازی). در مورد آنچه كه میبیند، میشنود، لمس و تجربه میكند حساس است. او از دانستن دقیق كلمة صحیح برای یك شیء یا احساس یا رنگ لذت میبرد و از شركت با افراد بالغ در این مشاهدات شاد میشود.
از آنجا كه حساسیت در بخش مؤنث شدت بیشتری دارد، پسری كه از قدرت سازندگی و خلاقیت بالا برخوردار است كمتر از دوستان دیگرش طبع مردانگی دارد. افكار مختلف مانند جرقه از مغز كودك تراوش میكند كه بعضی از آنها به نظر احمقانه و بعضی دیگر به نسبت سن وی جالب است. یك كودك خلاق غالباً جوابهای غیرعادی به سئوالات میدهد و راهحلهای غیر معمول برای مسائل پیشنهاد میكند. او موارد استعمال غیر منتظره، برای اشیا به دست میآورد.
یك كودك سازنده و خلاق سعی در انجام كارهای مشكل دارد و به عوض اینكه به فكر شكست خود بیفتد، مبارزه را میپذیرد. دقت و تأمل او در كارها زیادتر از مقتضیات سنی اوست. نرمش و انعطاف غیرعادی علامت دیگر یك كودك خلاق است و در مقایسه با دیگران و دیگر همسنهای خودش با تدبیرتر، تودارتر، از خود راضیتر، سرسختتر و ساعی و محكمتر است. به دلیل استقلال فكری، كودك خلاق اغلب با معلمان كودكستان، مهد و والدین خود در بحث، گفت و گو و حتی مشاجره است. و باز به دلیل همین استقلال، او قوانین غیرلازم و كنترل كننده را رد میكند و ترجیح میدهد شخصاً روی طرح و پروژهای كه در نظر دارد كار كند.
با تحریك كودك به دیدن، شنیدن، لمس كردن، دستكاری كردن، كشف نمودن و انجام آزمایش میتوان خلاقیت را در او افزایش داد. والدین میباید با شادی و خرمی با كودك صحبت كنند و خیلی جدی به حرفهای او گوش دهند.
شعف خو را از موفقیت كودك نشان دهند و كنجكاوی ذاتی وی را تحسین كنند.
به هیچ وجه نباید به نظر كودكان با دیده تحقیر نگریست. بلكه باید به آنها بها داد و كمك نمود تا وجه بالنده و صحیح آن را خود كودك درك كند. فرصت انتخاب و تصمیم گیری به آنها داد و كودكان را در امور مربوط به خود و حتی خانه طرف مشورت قرار داد. باید كودك را تشویق نمود تا به محیط خود وجه بیشتری معطوف نماید. در مورد آن سئوال كند و آن را بیازماید. فعالیت های علمی موقعیت های مناسبی است تا كودك مطلع شود كه تمام تجربیات و آزمایشها منجر به موفقیت نمی شود و عدم موفقیت در یك تجربه نیز به معنی شكست نیست. برای خیلی از والدین مشكل است قبول كنند كه فرزند، خودش چیزی را بیاموزد و یا حتی خودش به تنهایی و مستقلاً كارهایش را انجام دهد و برای حفظ او از تجربه شكست به او كمك می كنند كه استقلال بعدی او را به مخاطره می اندازد.
البته مهم است كه در صورت لزوم به خصوص در موارد جسمی از شكست فرزند جلوگیری شود، ولی تاكید زیاد در موارد اجتناب پذیر شكست به فرزند آسیب بیشتری وارد می كند.
نباید منتظر بود تا پس از مشاهده علایم آمادگی در كودك، كاری را به او بسپاریم. زیرا خلاقیت او آسیب می بیند. آمادگی به مفهوم سنتی اغلب موجب عقب نگاه داشتن كودك است. منع نمودن فرزند از انجام كاری از بیم شكست، بزرگترین مانع رشد خلاقیت در اوان طفولیت می باشد. توانایی مقابله با شكست و بی نتیجه ماندن كاری كه شروع می شود از خصوصیات تمام افراد فوق العاده می باشد.
تجربه كردن را باید در كودك افزایش داد. آیا كودك مكان خلوتی در اختیار دارد كه هر وقت بخواهد از گروه خانواده جدا شده و به كارهای مربوط به خود بپردازد؟ مهد كودك و كودكستان اغلب چنین مكانی ندارند. فكر و ایده خوب همیشه در مغز شخص منفرد و تنها به وجود می آید. هنگامی كه كودك به تنهایی كار می كند باید او را تشویق كرد، او را تحریك كرد تا نظر خود را دنبال كند. اغلب اختراعات خوب از آن جایی كه مخترع آن ها به خودش اعتماد ندارد و یا این كه نمی تواند خودش را كنترل كند از دست می روند.
اگر كودك حكایت هایی را از خود ساخت یا بازی های فوق العاده خیالی با تقلیدی را ترتیب داد جای نگرانی ندارد، كه این خود قسمتی از مراحل رشد كودك است.
برای اینكه كودك فرد سازنده و خلاقی باشد، نیاز به وسایل مختلف از قبیلی مداد، كاغذ، چوب، اره، قیچی، سطل شنی، رنگ، سنگ، خاك و … دارد. باید مقرراتی وضع نمود كه پی از پایان كار، كودك نظافت كند و با مرتب كردن وسایل، محل بازی خود را به صورت اولیه درآورد. نباید از كثیف شدن محل كار یا دست و صورت بچه ناراحت شد. همان طور كه تعجب و شادی از فعالیت كودك تشویق كننده و سازنده است بی تفاوتی نسبت به اعمال و رفتار و گفته های كودك خوب و ضد خلاقیت است. تحریك كودك به كار كردن با مواد هنری و صنعتی. موجب رشد حساسیت، ابتكار، انعطاف و قدرت تخیل وی در تمام رشته ها می گردد.
فایل ورد 70 ص
دارای پشتیبانی 24 ساعته تلفنی و پیامکی و ایمیلی و تلگرامی 09214087336
بهترین کیفیت در بین فروشگاه های فایل
دانلود سریع و مستقیم
دارای توضیحات مختصر قبل از خرید در صفحه محصول