وقایع پیش از انقلاب مشروطه
فرمت فایل دانلودی:
فرمت فایل اصلی: .doc
تعداد صفحات: 6
حجم فایل: 220
قیمت: 19000 تومان
بخشی از متن:
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : Word (..docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 6 صفحه
قسمتی از متن Word (..docx) :
وقایع پیش از انقلاب مشروطه در سالهای پایانی حکومت ناصر الدین شاه قاجار اوضاع ایران به تدریج رو به وخامت نهاد و با مرگ شاه اوضاع آشفته تر شد. مظفر الدین شاه که پس از کشته شدن پدر به سلطنت رسید فردی بیمار و ملایم بود و دست کم مدتی برای پذیرش افکار اصلاح طلبانه آمادگی داشت. وی امین السلطان را که مورد تنفر عامه بود برکنار و امین الدوله را به جای او منصوب کرد او برای پرداخت حقوق حرمسرای پدر، برآوردن خواستهای مالی مکرر درباریان تازه وارد که سالها متنظر چنین فرصتی بودند و سفر «درمانی» به چشمه های آب معدنی اروپا به پول فراوان نیاز داشت. ولی صدراعظم نتوانست وام جدیدی از انگلیس دریافت کند. بدین سبب شاه امین الدوله را برکنار و بار دیگر امین السلطان را به صدراعظمی انتخاب کرد. مظفرالدین شاه امین لسلطان امین السلطان، دو وام بزرگ از روسها گرفت. در وام نخست، ایران تعهد کرد تمام بدهی خود را به انگلستان بپردازد و از این پس، بدون جلب رضایت روسها، از کسی وام نگیرد. در برابر وام دوم، امین السلطان روسها را از امتیازات اقتصادی عمده ای بهره مند ساخت. افزون بر این، روسها بر امضای یک معاهده گمرکی پای می فشردند. براساس این معاهده که سرانجام در 1902م به امضا رسید بر اقلام وارداتی روس تعرفه ای کمتر از 5% ارزش کالا که مرسوم زمان بود، گمرک بسته می شد. روسها برای تضمین وامها فردی بلژیکی به نام نوز را که به آنها تمایل داشت به عنوان رئیس گمرک ایران تحمیل کرده بودند با تسلط بلژیکیها بر گمرک ایران به دلیل تبعیضی که آنها در مورد بازرگانان ایرانی در مقابل تجاوز روس روا می داشتند شکایات فراوانی از بازرگانی ایرانی می رسید. این دو وام و درآمد ناشی از گمرک بیشتر در سه سفر شاه به اروپا در سالهای 1907-1900م هزینه گردید و شرایط اقتصادی بیش از پیش رو به وخامت نهاد. در این موقعیت ناخشنودی از سلطه بیگانگان بر گمرک، افزایش نفوذ روسها، بی عدالتی و فقر و ناامنی و وجود مشکل نان در کشور، دولت را زیر فشار قرار داد. اولین مرحله از اعتراضها به بهانه نان شروع شد. عصیانها در هر شهر از سوی چند روحانی با نفوذ رهبری و پشتیبانی می شد. حمایت روحانیان بزرگ شهرها از این اعتراضها، حمایت علمای نجف را نیز جلب کرد به تدریج فشار مخالفان فزونی یافت و سرانجام در سال 1903م به استعفای امین السلطان که اکنون به بالاترین لقب یعنی اتابک دست یافته بود، انجامید شاه عین الدوله را به عنوان صدراعظم انتخاب کرد. اما نارضایتی ها پایان نیافت. همزمان با تشکیل انجمن های مخفی مخالفان خصوصاً در تهران و تبریز پخش شب نامه ها به زبان فارسی در خارج از کشور به چاپ می رسید گسترش یافت. در این زمان شکست روسیه از ژاپن و وقوع تحولات انقلابی در روسیه به مردم جسارت و روحیه بخشید. ایرانیان می دانستند که روسها برای حفظ منافعشان از حکومت قاجار حمایت می کنند ولی مشاهده پیروزی یک کشور کوچک آسیایی دارای قانون اساسی بر یک قدرت غول پیکر اروپایی بدون قانون اساسی و وقوع تحولات انقلابی در روسیه ترس آنها را از مقابله با روسها فرو ریخت. چگونگی آغاز انقلاب مشروطه استعفای امین السلطان و صدراعظمی عین الدوله و مشکلات گمرک، شکست روسیه از ژاپن و برخی عوامل دیگر سبب آغاز این نهضت شد. مهمترین حوادث، دو واقعه که در بر افروختن آتش خشم مردم موثر بود عبارتند از: 1-کردار توهین آمیز نوز در پوشیدن لباس روحانی که سبب بسته شدن بازار و تجمع مردم در حضور روحانیان شد. 2-چوب و فلک کردن دو بازرگان به جرم گران فروختن شکر البته دو بازرگان اصرار داشتند که افزایش بهای شکر وارداتی به دلیل جنگ روسیه و ژاپن سبب بالا رفتن قیمت شکر شده است. مردم به رهبری علما در برابر این حوادث لب به اعتراض گشودند. لجاجت عین الدوله در مقابل اعتراضها، به مهاجرت علما به حرم حضر ت عبدالعظیم انجامید. (مهاجرت صغری) در آنجا برای اولین بار حکومت آشکارا مورد انتقاد قرار گرفت و سخنرانان درباره ستم کارگزاران حکومت و تیره روزی مردم سخن گفتند. مردم دولت را برای بازگرداندن سریع علما زیر فشار قراردادند. روحانیان تاسیس عدالتخانه برکناری نوز بلژیکی رئیس گمرک و عین الدوله را شرط بازگشت خویش شمردند با پافشاری مردم، دولت ناگزیر خواست علما را پذیرفت. به دنبال آن خشونت کارگزاران دولتی علیه مردم و عدم پای بندی حکومت به تعهداتش سبب گسترش اعتراضهای مردم و روحانیان شد. بدین ترتیب، تجمع اعتراض آمیز مردم تهران در مسجد جامع با حمله سربازان به خاک و خون کشیده شد. علما در واکنش به این مساله به قم مهاجرت کردند. گروهی از مردم نیز که بر جان خویش بیمناک بودند به سفارت انگلیس پناه بردند. این تحصن یک ماهه در سفارت بیگانه از نقاط مذموم و تاریک انقلاب مشروطه است. متحصنان نخست از شرع احمدی و سنت محمدی سخن می راندند ولی بتدریج این خواسته ها دگرگون شد و مضامین فرهنگ غربی در درخواستها وارد شد. تحصن در سفارت انگلیس فرصت مناسبی برای هدایت نهضت توسط انگلیسیها فراهم نمود. لفظ مشروطه در همین سفارت ورد زبانها شد. قبل از آن خواسته ها محدود به عدالتخانه بود. در این زمان تعداد بسیار اندکی معنای مشروطه و تبعات آنرا می دانستند و از میان 10 هزار نفری که به سفارت انگلیس رفتند فقط 10 نفر بودند که واقعاً مشروطه خواه بودند و می دانستند چه میخواهند. این مهاجرت به مهاجرت کبری مشهور است. تحصن مشروطه خواهان در سفارت انگلیس نحوه پیروزی اولیه و شکست نهایی انقلاب مشروطه با ادامه اعتراضات مردم با دو مهاجرت و نیز خواسته مردم مبنی بر عزل عین الدوله و همچنین اندیشه تاسیس مجلس شورای ملی در افکار مردم شاه مجبور به برکناری عین الدوله شد و با تاسیس مجلس موافقت کرد. جمعی از مشروطه خواهان هنگام ورود به مسجد سپهسالار ( عکس های این صفحه از: آرشیو موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران) پس از تهیه نظامنامه انتخابات و امضای آن بوسیله شاه انتخابات مجلس در شهریور 1285 هـ .ش برگزار شد و نخستین مجلس مشروطه در مهر ماه همان سال گشایش یافت این مجلس نوشتن قانون اساسی رابه کمیته ای منتخب واگذار کرد. این کمیته به سرعت با بهره گیری از قوانین اساسی بلژیک و فرانسه قانون فراهم آورد و به امضای شاه رساند. شاه بیمار اندکی بعد از امضای قانون اساسی درگذشت ومحمد علی شاه به سلطنت رسید. در این زمان، اهداف و ماهیت جناحهای مختلف آشکار می شد. بعضی از روزنامه های نوظهور مقدسات مذهبی مردم را مورد حمله قرار می دادند گروهی از روحانیون تهران به رهبری شیخ فضل ا… نوری به منظور رویارویی با این تحرکات، مشروطه خواهان را به باد انتقاد گرفتند و با تجمع در حرم حضرت عبدالعظیم خواستار مشروطه مشروعه شدند. در زمان محمد علی شاه متمم قانون اساسی تدوین شد و به امضای شاه رسید. این متمم که در آن حق نظارت پنج مجتهد بر قوانین در نظر گرفته شده بود. به اصرار روحانیانی مانند شیخ فضل ا… شکل گرفت. محمد علی شاه برای رویارویی با مشروطه خواهان در پی بهانه بود و دولت روسیه نیز به عنوان حامی در کنار او قرارداشت. حمله به کالسکه شاه که برخی از مورخان آن را نقشه دربار شمرده اند بهانه ای مناسب در اختیار شاه نهاد. او در دوم تیر ماه 1287 هـ .ش به پیشنهاد لیاخوف فرمانده روسی قزاق ها فرمان حمله به مجلس را صادر کرد. هر چند در ظاهر همه چیز به سود شاه تمام شد ولی سرانجام مقاومت علمای نجف که در فتوای خود به دفاع از نهضت و سرزنش محمد علی شاه پرداختند تلاش ستارخان و باقرخان به فتح تهران و برکناری محمد علی شاه و به قدرت رسیدن فرزند دوازده ساله اش انجامید. پس از آن، افول مشروطه آغاز شد حضور روسها در شمال و انگلیسیها در جنوب کشور و مداخلات بی اندازه آنها که موجب ضعف قدرت مرکزی می شد. اعتماد به مخالفان مشروطه مانند عین الدوله، قدرت یافتن مجدد فرصت طلبان، خانها و اشراف قدیمی، آغاز جنگ جهانی اول، قحطی های وسیع، عدم موفقیت دولت در تامین امنیت و معیشت مردم و ناخشنودی فراگیر ملت، زمینه را برای ظهور دوباره استبداد فراهم ساخت. گروهی از مشروطه خواه با فرمان مشروطیت در خانه حاج امین الضرب (فرمان مشروطیت در دست اوست)زمینه ها و علل آغاز نهضت مشروطه به طور کلی زمینه ها و علل وقوع انقلاب مشروطه در سه بعد فکری، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی قابل بررسی است. 1-زمینه ها و علل فکری و فرهنگی: در این زمان آگاهی سیاسی در جامعه ایران به دلیل تلاشهای فکری روحانیان و روشنفکران و افزایش ارتباطات فرهنگی با جهان خارج و انتشار روزنامه ها که روز به روز بر تعدادشان افزوده می شد و همچنین انتشار غیر رسمی ولی گسترده آثار سیاسی انتقادی رشد چشمگیری یافته بود و مردم با مفاهیم مجلس، مشروطیت و آزادی آشنا شده بودند و همچنین مراجع نجف از جمله میرزای نائینی با استناد به متون مذهبی به مخالفت با نفوذ بیگانه، استبداد و ظلم و ستم قاجاری برخاستند و توده مردم را علیه دولت برانگیختند. مهاجرت ایرانیان به کشورهای همسایه برای کار نیز در بالابردن آگاهی سیاسی مردم موثر بود. 2-زمینه ها و علل سیاسی: نارضایتی مردم از دولت قاجار، بی کفایتی شاهان و مدیران قاجاری، فساد حاکم بر دربار، ساخت سیاسی کشور، نفوذ بیگانگان در ساختار سیاسی و ضعف و تسلیم دولت در برابر آنان که با حضور روز افزون اتباع خارجی همراه شد. اکثریت مردم مذهبی و علما را نسبت به حکومت بدبین می کرد و نفرت عمومی علیه قاجار رادامن می زد. از سوی دیگر عقد قراردادهای استعماری مانند گلستان، ترکمانچای، امتیازات اقتصادی و تحمیل کاپیتولاسیون، بذر نفرت را در میان ایرانیان آگاه بارور می ساخت و همچنین ظلم و تعدی حاکمان مردم را به ستوه آورده بود. حاکمان مناصب را خریداری می کردند و هیچ کس پاسخگو نبود. گاهی مردم از ترس ماموران مالیاتی خانه و کاشانه خود را رها می کردند. تشدید این ظلم ها در کنار آگاهی مردم و حرکت موفقیت آمیز جنبش تنباکو و شکست روسیه از ژاپن را می توان از علل سیاسی آن نام برد. 3-زمینه ها و علل اقتصادی: از علل اقتصادی می توان به موارد زیر اشاره نمود: -آغاز بحران اقتصادی دولت قاجار بعد از شکست در جنگ های ایران و روس -از دست رفتن مناطق حاصل خیز با عهد نامه های ترکمانچای و گلستان -اعطای امتیازات تجاری خاص به بیگانگان که سبب انحطاط سریع اقتصادی داخلی گردید. -واردات بی رویه کالاها که سبب از بین رفتن صنایع کوچک داخلی می گردید مثل صنعت نساجی که با ورود پارچه های انگلیسی از بین رفت. -عدم حمایت دولت از صنایع داخلی -عدم رونق کشاورزی بدلیل فقدان راههای مطمئن، سختی مبادله اقتصادی و کاهش قیمت محصولات کشاورزی -ترغیب انگلیسیها به کاشت تریاک به جای محصولات کشاورزی -قحطیهای متعدد که هر چند سال یکبار تعدادی از مردم را به کشتن می داد. سخت ترین دوره قحطی سال 1871م بود که صدها هزار نفر را به کام مرگ کشید. -مشکل نان در اواخر سلطنت ناصر الدین شاه و دوران سلطنت مظفر الدین شاه -کاهش ارزش پول ایران به دلیل ضعف دولت و کاهش ارزش جهانی نقره -کاهش بهای مواد خام صادراتی ایران با توجه به مشکلات اقتصادی یاد شده دولت برای تامین هزینه های خود به افزایش مالیات، فروش مناسب و مقامات دولتی، اعطای امتیازات و استقراض از بانکهای خارجی روی آورد که نارضایتیهای بیشتری در پی داشت. در مقابل تشریفات دربار و سفرهای پر هزینه شاه خشم مردم را برانگیخت. نیروهای درگیر در انقلاب مشروطه نیروهای اصلی درگیر در انقلاب مشروطه را می توان به دو نیروی اصلی روحانیت و روشنفکران دسته بندی نمود: روحانیت روحانیت به لحاظ پیوند عمیق جامعه ایران با دین از دیر باز در این کشور از اقتدار و نفوذ زیادی برخوردار بوده است. در دوره صفویه با گسترش مذهب شیعه در ایران روحانیت به عنوان عالی ترین نهاد مردمی و تنها نهاد قدرتمند غیر دولتی مطرح شد. نهاد مرجعیت در شیعه هر فرد معتقدی را به روحانیت پیوند می داد. حتی شاه که مشروعیت خود را از مسلمان بودن خود می گرفت به لحاظ مذهبی فقط یکی از مقلدان پر شمار مراجع بزرگ محسوب می شد و شرعاً حق تخطی از فتوای مراجع را نداشت. ظهور سیاسی علما در تاریخ معاصر ایران اوایل قرن 19 میلادی باز می گردد (جنگ ایران و روس و قتل گریبایدوف) روحانیت تنها پناهگاه مردم در برابر ظلم و ستم حاکمان به شمار می رفتند و مهمترین عامل قدرت سیاسی روحانیت پایگاه وسیع مردمی آنان بود. روحانیت همیشه با مردم مرتبط بود. افزایش علمای بزرگ و رشد سریع مدارس و حوزه های دینی نیز به گسترش کمیت و کیفیت نهاد روحانیت انجامید. در حمایت از مشروطه می توان از میرزای نائینی نام برد همچنین پس از پیروزی روسیه و آشکار شدن اهداف برخی از سران مشروطه خواه، گروهی از علما از مشروطه فاصله گرفتند که شیخ فضل ا… نوری برجسته ترین آنهاست. وی را به هنگام فتح تهران دستگیر و در یک دادگاه فرمایشی محکوم به اعدام کردند. چندی بعد ترور آیت ا… بهبهانی نیز ضربه دیگری به روحانیت وارد نمود و بدین ترتیب هدایت مشروطه به دست غرب زدگان افتاد. آیت الله عبدالله بهبهانیروشنفکران: جریان روشنفکران از ابتدا قرن 19 میلادی در ایران شکل گرفت. ایرانیانی که نتوانستند شناخت دقیق و بنیادین از مبانی نظری توسعه و رشد تمدن غربی داشته باشند مجذوب آن شده و ظواهر آنرا تقلید می نمودند. در عصر ناصری تعداد تحصیل کرده های فرهنگ دیده و روشنفکران آشنا به غرب افزایش یافت. راه حلهایی که آ نان ارائه می دادند. حاصل انتقال بدون تعمق اندیشه ها و تجربیات دیگران به شمار می رفت. برخی آنها عبارتند از: آخوندزاده از اولین روشنفکران ایرانی که به انتقاد از جامعه ایرانی عصر خود پرداخت و مفاهیم جدیدی را مطرح کرد و برای توسعه ایران پیشنهادهایی ارائه داد. او از تبعه روس به شمار می رفت و با صراحت به مذهب و اعتقادات مردم می تاخت. جنبه های ضد دینی باعث شد که کمتر خواننده ای در ایران داشته باشد. میرزا ملک خان ناظم الدوله از دیگر روشنفکران دوره ناصری بود که پینشهاداتی در مورد اصلاح سیستم سیاسی و نظام اقتصادی ایران به ناصر الدین شاه ارائه کرد. وی وزیر مختار ایران در لندن و واسطه امتیاز رویتر شد امتیاز لاتاری (بخت آزمایی) را گرفت و باتوجه به فتوای علما مبنی بر تحریم لاتاری آنرا به یک انگلیسی فروخت و به جرم کلاهبرداری محاکمه و از مقامش عزل گردید وی روزنامه قانون را منتشر کرد و اصطلاحات قانون مشروطیت علوم جدید آزادی و نفی استبداد را مطرح می کرد و توسعه ایران را روی کار آوردن مستشاران و کمپانیهای خارجی می دانست. او بعد از عزلش به انتقاد از دولت پرداخت و در این زمان به حق السکوت رضایت داد. سپهسالار دولتمرد و روشنفکر دیگر عصر ناصری که مدتها به عنوان نماینده سیاسی ایران در خارج از کشور به خصوص عثمانی فعالیت می کرد. وی در بحران قحطی خشکسالی شکور به نخست وزیری ناصر الدین شاه منصوب شد و امتیاز رویتر را در همان زمان به انگلیسیها داد. مهمترین ضعف او اعتماد به انگلیسیها بود. روشنفکران با توجه به استفاده از الگوهای غربی، بی اعتنایی به سنتها و مذاهب جامعه، فقدان پایگاه مردمی عدم اعتقاد به مسائل دینی و بیسوادی اکثریت مردم (95%)، آنان را از هر گونه اقدام سیاسی منتقل باز می داشت و آنها را به سمت اتحاد با دو نیروی سیاسی دیگر یعنی دربار یا روحانیت هدایت می کرد.
برای مشاهده توضیحات فایل وقایع پیش از انقلاب مشروطه اینجا کلیک کنید
برای دانلود فایل باکیفیت وقایع پیش از انقلاب مشروطه روی دکمه زیر کلیک نمائید
✔️ دارای پشتیبانی 24 ساعته تلفنی و پیامکی و ایمیلی و تلگرامی
✔️ خرید از فروشگاه سیدا بزرگترین و معتبرترین فروشگاه فایل ایران
✔️ دانلود فوری و مستقیم بلافاصله بعد از پرداخت
✔️ دارای توضیحات مختصر قبل از خرید در صفحه محصول
✔️ وقایع پیش از انقلاب مشروطه
✔️ پشتیبانی 24 ساعته پیامکی با شماره 09214087336